Tăng cường phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong giáo dục

27/11/2025

Ngày 27/11, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) phối hợp với Hội Khuyến học Việt Nam tổ chức toạ đàm Tăng cường phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong công tác giáo dục trẻ em, học sinh, sinh viên trong thời kì mới.

Tham dự toạ đàm có nguyên Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam Nguyễn Thị Doan, Thứ trưởng Thường trực Bộ GDĐT Phạm Ngọc Thưởng; đại diện lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ GDĐT, sở GDĐT; các chuyên gia, nhà khoa học, các tổ chức, đơn vị có liên quan; cơ sở giáo dục, đào tạo.

Quang cảnh toạ đàm 

Xác định rõ vai trò nguyên lí “tam giác” trong giáo dục

Phát biểu đề dẫn tại toạ đàm, nguyên Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam Nguyễn Thị Doan cho biết: trong bối cảnh giáo dục được xác định quyết định tương lai đất nước, trách nhiệm của ngành giáo dục rất nặng nề, nhất là việc thực hiện nguyên lí giáo dục “kết hợp gia đình - nhà trường - xã hội trong giáo dục đào tạo” – Đây được xem là nguyên lí “tam giác” trong giáo dục học sinh, có mối quan hệ khăng khít, bền chặt, không thể tách rời.

Nguyên Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam Nguyễn Thị Doan phát biểu đề dẫn tại toạ đàm

Để tăng cường phối hợp nâng cao hiệu quả trong giáo dục đạo đức, quản lí học sinh, đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao với đầy đủ đức, tài, tâm phục vụ phát triển đất nước, hội nhập quốc tế, bà Nguyễn Thị Doan cho rằng: cần xây dựng khung pháp lí và thể chế hóa mối quan hệ phối hợp gia đình - nhà trường - xã hội trong giáo dục và quản lí học sinh. Trong đó, nêu rõ các chỉ tiêu, giải pháp cần đạt được.

Cùng với đó, cần có sự đổi mới mạnh mẽ hơn công tác giáo dục đạo đức trong nhà trường ở cả nội dung và phương pháp giáo dục. Đồng thời xác định rõ vai trò của chính quyền trong giáo dục đạo đức và quản lí học sinh.

Báo cáo tại toạ đàm, Vụ trưởng Vụ Học sinh, sinh viên Hoàng Đức Minh cho biết: Sự phối hợp giữa gia đình - nhà trường - xã hội đảm bảo sự nhất quán trong giáo dục, hỗ trợ học sinh phát triển hài hòa về trí tuệ, nhân cách và thể chất. Đồng thời giúp nhà trường và gia đình tăng cường hiểu biết lẫn nhau, từ đó đưa ra những phương pháp giáo dục hiệu quả, đáp ứng yêu cầu của thời đại hội nhập.

Sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội còn giúp giải quyết những thách thức lớn trong giáo dục hiện đại, từ việc khắc phục các vấn đề tâm lí, quản lí áp lực học tập, cho đến định hướng nghề nghiệp trong tương lai.

“Đây không chỉ là cách đảm bảo chất lượng giáo dục mà còn là nền tảng để xây dựng thế hệ học sinh sẵn sàng thích ứng với yêu cầu của thời đại hội nhập, sáng tạo và phát triển bền vững”, ông Hoàng Đức Minh nhận định.

Vụ trưởng Vụ Học sinh, sinh viên Hoàng Đức Minh báo cáo tại toạ đàm

Nhìn nhận thẳng thắn những bất cập trong mối quan hệ giáo dục giữa gia đình, nhà trường, xã hội hiện nay Vụ trưởng Hoàng Đức Minh cho rằng cần tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức, tập huấn, bồi dưỡng, nâng cao năng lực, kĩ năng thực hiện và phối hợp thực hiện cho người đứng đầu các cơ sở giáo dục, đội ngũ nhà giáo, cán bộ làm công tác quản lí giáo dục.

Bên cạnh đó, phải đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác phối hợp, quản lí và xử lí các vấn đề liên quan đến học sinh; khuyến khích các trường tăng cường sử dụng công cụ, môi trường số và các nền tảng mạng xã hội để quản lí học sinh.

Phối hợp theo hướng “đồng kiến tạo”

Toạ đàm ghi nhận nhiều tham luận, ý kiến, trao đổi, đề xuất, giải pháp nhằm tăng cường phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong công tác giáo dục trẻ em, học sinh, sinh viên trong thời kì mới.

Đề cập đến một số mô hình phối hợp giữa gia đình - nhà trường - xã hội trên thế giới, GS.TS Lê Anh Vinh, Viện trưởng Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, nhận định: bối cảnh Việt Nam vừa có những thuận lợi rất riêng, đồng thời cũng tồn tại những thách thức độc đáo cần được nhận diện và giải quyết nếu muốn xây dựng các mối quan hệ đối tác thực chất và hiệu quả, thay vì chỉ sao chép các mô hình một cách hình thức.

GS.TS Lê Anh Vinh, Viện trưởng Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, trao đổi tại toạ đàm

Để một mô hình phối hợp được triển khai thực chất, hiệu quả, công bằng, theo GS.TS Lê Anh Vinh, Việt Nam cần cải cách sâu sắc và toàn diện chương trình đào tạo giáo viên; chủ động xây dựng văn hóa trường học hợp tác và dân chủ. Đồng thời, cung cấp những công cụ và nguồn lực thiết thực cho cả giáo viên lẫn phụ huynh.

Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Thị Hiền, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm (Hà Nội), chia sẻ: nếu như trước đây, mối quan hệ giữa nhà trường – gia đình – xã hội thường mang tính một chiều, nhà trường dạy, gia đình giám sát, xã hội hỗ trợ, thì trong bối cảnh hiện nay, cần chuyển sang tư duy “đồng kiến tạo” – cùng chia sẻ mục tiêu, trách nhiệm và lợi ích trong quá trình giáo dục. Nhờ vậy, phụ huynh không chỉ là người giám sát, mà trở thành đối tác giáo dục, cùng góp phần hình thành môi trường học tập tích cực, nhân văn cho học sinh.

Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Thị Hiền, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm (Hà Nội), chia sẻ tại toạ đàm

Để việc phối hợp giữa gia đình - nhà trường - xã hội thực sự hiệu quả trong giai đoạn hiện nay, ông Vũ Mạnh Hiền, Chủ tịch Hội Khuyến học tỉnh Hưng Yên, đề xuất 5 nhóm giải pháp gồm hoàn thiện cơ chế, chính sách; tăng tốc chuyển đổi số trong phối hợp giáo dục; đổi mới nội dung và hình thức phối hợp; nâng cao năng lực và trách nhiệm của các chủ thể; phát huy nguồn lực xã hội và xây dựng môi trường giáo dục toàn diện.

Trung tá Đỗ Thu Thơm, Giám đốc Thư viện Công an nhân dân, Cục Công tác chính trị, phát biểu tại toạ đàm

Với đặc thù ngành học, theo Trung tá Đỗ Thu Thơm, Giám đốc Thư viện Công an nhân dân, Cục Công tác chính trị, trong thời gian tới, việc quản lí giáo dục kĩ năng số cho học viên, sinh viên trong các học viện, trường công an nhân dân cần tập trung thiết kế khung chuẩn kĩ năng, chuẩn đầu ra thống nhất giữa các cấp giáo dục; tích hợp công nghệ số, AI, học tập từ xa để mở rộng tiếp cận và cá nhân hóa quá trình học; tăng cường đánh giá đa chiều, đánh giá năng lực số và cấp chứng chỉ số uy tín.

Đồng tâm, đồng hành, đồng kiến tạo

Ghi nhận và đánh giá cao các ý kiến tại toạ đàm, Thứ trưởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng nhận định: vai trò của phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong giáo dục trẻ em, học sinh, sinh viên là rất lớn nhưng vẫn còn nhiều thách thức.

“Những thách thức đó được tạo nên bởi tính đặc thù quy mô học sinh, sinh viên lớn, trải dài các vùng miền, địa giới khác nhau, cấu trúc gia đình khác nhau... Vì vậy, mặc dù đây là vấn đề không mới nhưng có tác động lớn, cách tiếp cận phải mới và phù hợp bối cảnh hiện nay”, Thứ trưởng Thường trực cho biết.

Thứ trưởng Thường trực Bộ GDĐT Phạm Ngọc Thưởng phát biểu kết luận tại toạ đàm

Khẳng định gia đình, nhà trường và xã hội có mối quan hệ bền chặt với nhau, Thứ trưởng Thường trực cho rằng, cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, xây dựng khung pháp lí cụ thể vai trò, trách nhiệm từng đối tượng trong nội dung này. Điều này cũng nhằm triển khai, thực hiện đúng yêu cầu tại Nghị quyết số 71-NQ/TW.

Lưu ý với các đơn vị về việc nâng cao nhận thức mối quan hệ gia đình, nhà trường và xã hội, Thứ trưởng Thường trực nhấn mạnh 3 từ khoá: “Đồng tâm, đồng hành, đồng kiến tạo”. Đồng thời khẳng định: “Đây được xem là ba trụ cột, ba điểm tựa. Nếu một trong ba điểm tựa yếu đi thì học sinh sẽ là người bị thiệt thòi. Việc phối hợp không chỉ dừng lại ở việc bảo vệ học sinh mà còn phát huy, phát triển toàn diện, giúp các em tiếp cận những điểm mới, trở thành công dân toàn cầu”.

Hội Khuyến học Việt Nam ủng hộ học sinh vùng lũ lụt miền Trung 100 triệu đồng

Thứ trưởng Thường trực cũng đề nghị Hội Khuyến học Việt Nam tiếp tục đồng hành, phối hợp cũng Bộ GDĐT đẩy mạnh, tăng cường công tác phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong công tác giáo dục trẻ em, học sinh, sinh viên thời kì mới.

Theo Cổng Thông tin điện tử Bộ Giáo dục và Đào tạo